کندوی کف باز
توضیحات:
-
به نام خدا
کندوی کف باز:
کندویی است که کف کندو بجای تخته یک توری گذاشته می شود .و کلیه درز و شکاف های و پنجره های هوا را در قسمت درب و بدنه کندو بسته می شود .در قسمت داخلی درب با فومی ٔ زیر در کندو عایق بندی شده ولی کفهٔ کندو کاملا" بازاست و فقط با توری مانع از خروج زنبورعسل پوشیده شده است. مزایای این نوع کندو این است که در تابستان کنترل گرمای کندو به دست خود زنبور داده می شود .برای درک بهتر اگر شما دود سیگاری را در یک لیوان برعکس بدمید ، دقیقا" حرکت هوای گرم را خواهید دید و مشاهده می کنید که دود سیگار در قسمت بالا لیوان ( ته لیوان) قرار می گیرد که با یک حرکت آرام از لیوان خارج می شود. با این تست پی می برید که چنانچه هوایی از قسمت بالایی و زیر در کندو خارج نگردد،هوای گرم در داخل فضای بدنه که همان طبق باشد جمع میشود و زنبورها قادرند با جنب و جوش و حرکت ، هوای داخل را به پایین فشار دهند و مجددا" از قسمت پایین کندو هوای تازه دریافت نمایند. وقتی این سیستم را به زنبور داران معرفی می کنید و نحوه اجرایش را تشریح می کنید و از مزایای این روش صحبت می کنید . به راحتی حاضر است در فصل تابستان این شیوه را پیاده نماید چون واقعا درک می کند در فصول گرم سال زنبور در کندویش با گرما دسته پنجه نرم می کند.
اما در طی فصل سرما و زمستان گذرانی زنبور عسل حاضر به این کار نیستند
این دماسنج های خونگی دارای دو سنسور بوده به شکلی که یکی از سنسور ها در داخل اتاق و دومی با سیم به بیرون خونه و در هوای آزاد قرار می گیرد . با این شکل دماسنج قادر است هم دمای داخل و هم دمای بیرون را نمایش می دهد. ولی ما موقع نصب در کندو یکی از سنسور ها را بیرون کندو و دیگری را از سوراخی ریز به داخل کندو برده و در فضای داخلی کندو قرار می دهیم. کندوی مورد آزمایش ما یک کندوی معمولی که همه درز هایش بسته بوده و به اصطلاح زمستانی شده است می باشد . برای نتایج صحیح تر این آزمایش را در چند کندو ی دیگه هم انجام می دهیم . صبح روز بعد وقتی به صفحه دما سنج نگاه می کنیم نتایج قابل باور نیست . چون فرق دمای بیرون با داخل کندو بین 4 تا 6 درجه سانتیگراد می باشد . بطوری که در یک نمونه وقتی دماسنج دمای بیرون را مثبت 1.7 درجه نشان می دادن دمای داخل کندو 4 .6 درجه بالای صفر بود یعنی 7 . 4 درجه اختلاف داخل با بیرون کندو وجود دارد . یعنی این کندویی را که ما همه درز ها و شکاف هایش را بسته و کاملا زمستانیش کردیم تنها قادر است 4 تا 5 درجه فرق دمایی با بیرون ایجاد کند. و این میزان برای زنبور تاثیر چندانی ندارد . همین آزمایش را در کندوی کف باز انجام دادیم . در کمال ناباوری در کندوی کف باز هم این اختلاف دما در همین حدود یعنی 3 تا 4 درجه بود . یعنی فرق چندانی بین کندوی کف باز و معمولی در زمستان در مورد تبادل حرارت وجود ندارد. در یک آزمایش دیگه سنسور داخل کندو را در میان خوشه زمستانی قرار دادیم . وقتی نمایشگر دماسنج را نگاه کردیم دمای 22 درجه بالای صفر را نشان می داد. در هر دو نوع کندو ( کف باز و معمولی ) دمای خوشه باز همین عدد یعنی 22 درجه بود و در چند نمونه مختلف در کل دما بالای 18 درجه بود . و این ختلاف اندک هم مربوط به تعداد جمعیت خوشه می باشد . یعنی در زمستان وقتی زنبور عسل به خوشه می رود فقط داخل خوشه گرم است و فضای کندو فرق چندانی با بیرون ندارد . یعنی در زمستان زنبور عسل بجای گرم کردن تمام کندو فقط بخش کوچکی از داخل کندو را که همه آنجا هستند گرم می کند .تقریبا شبیه قدیمی های ما که بجای گرم کردن خانه یک کرسی در گوشه ای از اتاق گذاشته و با گذاشتن یک لحاف روی کرسی فقط فضای داخل کرسی را گرم می کردند وهمه خانواده داخل کرسی می رفتند. و کاری به گرم کردن کل فضای خانه نداشتند . یا در آزمایش دیگر شما در زمستان در ابتدای شب همه وسایل گرمایش خانه را خاموش کنید کمتر از 3 ساعت فرق چندانی بین دمای داخل اتاق با بیرون نیست و این در حالی است که همه درب ها و پنجره ها بسته هستند . به گفته یک زنبور دار دریچه هوا در کندو به مانند پنچری لاستیک ماشین می باشد بزرگی و کوچکیش چندان مهم نیست . چرا که لاستیک پنچر بالاخره بادش خالی می شود و بزرگی و کوچکی پنچری فقط مدت زمان خالی شدن باد را تغییر می دهد . بطور ساده تر وقتی بین دو نقطه اختلاف فشار باشد و راهی بین این دو نقطه باز شود . حتما از این راه تعادل بین این دو نقطه بر قرار می شود . بزرگی و کوچکی تنها مدت زمان تعادل را تغییر می دهد .
. با این آزمایش ها به این نتیجه می رسیم که در زمستان هم فرق چندانی بین کندوی کف باز و معمولی نیست .تنها فرقش این است مدت زمان تعادل دمای بیرون و داخل فوق می کند . بطوری که در زمستان در برخی از روز ها که هوای بیرون در وسط روز گرم می شود و دما به بالای 8 درجه می رود . زنبور های کندوی کف باز زود تر از کندوی معمولی از خوشه بیرون می آیدند وهمین طور به بیرون کندو پرواز می کنند . در بعد از ظهر ها هم که هوا سرد می شود زود تر نسبت به کندوی معمولی به خوشه می روند . به نظر من در کندوی معمولی چون هنوز دریچه پرواز کمی باز بوده و همین درز کوچک باعث می شود جریان هم رفتی هوا ( حرکت هوای گرم به سمت هوای سرد و بلعکس تا بر قراری تعادل) باعث تعادل نسبی دمای داخل و خارج کندو می شود . در کندو های پلاستیکی هم که بدنه کاملا عایق می باشد این شرایط تا حدودی برقرار است . البته دو نکته را نباید فراموش کرد .
– زنبور عسل ذاتی نسبت به سرما توان مقابله خوبی دارد.
– در زمستان رطوبت بالا بیشتر از هوای سرد به زنبور عسل آسیب می زند.
زنبور دارانی که از کندوی پلاستیکی استفاده کرده اند و قبل از شروع فصل سرما دریچه های هوای این نوع کندو ها را بسته اند . غالبا زنبور هایشان را به دلیل بالا رفتن رطوبت داخل کندو از دست داده اند و زنبور دارانی که دریچه های هوا را باز گذاشته اند . زنبورهای کلنی از زمستان به سلامت عبور کرده اند . شما می دانید که باز گذاشتن دریچه هوا در زمستان یعنی چه برای درک بهتر در زمستان فقط یه سوراخ به اندازه 10 سانتیمتر مربع در شیشه اتاق خوابتان باز کنید. همین سوراخ کوچک اندازه کولر گازی پر قدرت توان خنک کردن هوای گرم داخل اتاق شما را دارد . و تا برقراری تعادل نسبی دمای داخل و خارج اتاق همچنان روند ورود هوای سرد ادامه دارد. با این شرایط زنبور دار ها در زمستان نباید چندان نگران دمای هوا در داخل کندو باشند . بلکه باید به عوامل دیگر مانند رطوبت ، ذخیره غدایی و . . . که اثبات شده در زمستان باعث تلف شدن کلنی ها می شود توجه داشته باشند . پس نتیجه می گیریم که در زمستان نسبت به استفاده از سیستم کف باز نباید چندان ترسی به دل راه داد . البته در سیستم کف باز باید قسمت بالایی کندو بطور کامل عایق بندی شود . اما در بهار وضع فرق می کند چون برای پرورش نوزادان زنبور ها کل فضای رشد نوزادان را گرم می کنند . یعنی بخش عمده ای از داخل کندو . و این موضوع در شرایطی که هوای بهاری تعادل چندانی ندارد و بشدت در نوسان است بخصوص در شب ها که نسبت به روز ها خیلی سردتر می باشد ( اسفند و فروردین ماه) در سیستم کف باز زنبور برای گرم کردن کندو به عسل بیشتری برای سوزاندن نیاز دارد و جمعیت هم باید قوی باشد تا در پرورش نوزادان مشکلی ایجاد نشود . به همین دلیل کندوی کف باز دربهار برای پرورش نوزادان در کندو هایی که جمعیت کمی دارد خوب جواب نمی دهد و بهتر است در کندو هایی که جمعیت زیر 3 قاب دارند از کندو معمولی استفاده شود . در کندوی معمولی تعداد کمی زنبور با ایستادن مقابل ورودی های هوا ( پنجره هوا و دریچه پرواز) مانع ورود هوای سرد می شوند .و بقیه با سوزاندن عسل کندو را گرم می کنند . به همین دلیل است که همه زنبور دار ها معتقد هستند بیشترین مصرف عسل کلنی هایشان در طول سال در بهار می باشد . در مجموع از بابت سرمای زمستان زنبور دار ها برای استفاده از سیستم کف باز هیچ نگرانی نداشته باشند .